Avusturya tahtının veliahttı Arşidük Franz Ferdinand’ın 28 Haziran 1914’te Gavrilo Princip adında bir Sırp milliyetçisi tarafından Saraybosna’da öldürülmesi ile 1.Dünya savaşı tetiklenmiş ve resmen 28 Temmuz’da çatışmalar Avusturya-Macaristan’ın Sırbistan’ı işgal etmesi ile 1.Dünya Savaşı başlamıştır. Savaş ittifak devletleri ile itilaf devletleri arasında yaşanmıştır.
Osmanlı İmparatorluğu 29 Ekim 1914 tarihinde Almanlara ait olan Goeben ve Breslau adlı gemileri kendi üzerine alır ve isimleri Yavuz ve Midilli olarak değiştirir. Bu gemiler Karadeniz’de Rusya’ya ateş açar ve Osmanlı İmparatorluğu bu olayla beraber İttifak devletlerinde savaşa katılmış olur.
İttifak devletleri içinde Almanya, Avusturya Macaristan, Bulgaristan ve Osmanlı devleti yer almaktadır. İtalya başta ittifak devletleri içinde olmasına rağmen daha sonra itilaf devletleri içinde yer almıştır. İtilaf Devletlerinde ise İngiltere, Fransa, Rusya merkezli olmak üzere birçok dünya ülkesi bulunmaktadır.
İngiliz ve Fransızlar Çarlık Rusya’sına yardım etmek için İstanbul’u ve boğazın kontrolünü ele geçirmek adına o tarihte dünyanın en modern ve güçlü donanmalarını Çanakkale Boğazına getirdiler. Harekât ilk önce deniz yoluyla başladı 18 Mart 1915’te taarruz gerçekleştirildi. Deniz yoluyla yapılan bu saldırılarda düşman büyük yara aldı. Bu başarının ardında kendisi küçük yaptığı iş çok büyük olan Nusret Mayın gemisinin payı vardı.
Deniz yoluyla büyük kayıplar veren düşman 25 Nisan 1915’te bu sefer karadan harekât başlattı. Tarihin en kanlı savaşlarından birine sahne olan Çanakkale’de düşman adeta şehitlerimizin kanlarında boğuldu ve tarihe yazılan bir Türk zaferi daha gerçekleşmiş oldu.
Çanakkale zaferlerinde çabuk kavrama, süratli karar alma ve kararları sorumluluk alarak cesaretle uygulamasıyla savaşın gidişatını değiştiren komutan Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın etkisi büyüktür. Türk milletinin yazdığı bu destanda en önemli komutanlardan biri olması onu Türk milleti tarafından tanınmasına vesile olmuştur. Özellikle milli mücadele döneminde halkı mücadeleye çağırırken ilk gelenler onu bu savaşta tanıyan komutanlar ve askerler olmuştur.
Bu kanlı savaşta 250 bin kahramanımız şehitlik mertebesine erişmiştir.Düşmanın elinde en modern en güçlü silahlar vardı ama Mehmetçiğin yüreğinde vatan sevgisi ve iman vardı. Geçemediler geçemeyecekler.
Vatanın her karış toprağını kanlarıyla sulamış, bayrağımıza al rengini vermiş, yedi düvele karşı savaşmış ve zafer kazanmış, dünyaya insanlık ve onur mücadelesinin dersini vermiş Başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere Aziz Şehitlerimizi ve gazilerimizi Çanakkale zaferinin 102. yılında rahmet, minnet ve saygıyla anıyorum
Araştırmacı Yazar Yüksel Binici
YDM Grup Yönetim Kurulu Başkanı